Dokuma halısını yıkayan bir halı yıkama firması halı dokuma işini iyi bilmeli, özellikle kullanılan iplik türleri hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Sizlere bu sayfada dokuma nedir, halı nasıl dokunulur, özellikle el dokuma halılarının dokuma aşamaları hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.
Dokuma nedir?
Eski çağlardan itibaren halı insanlığın vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Zemine serilen halılar dokuma aşamasından geçer. Her ne kadar günümüzde elde dokuma işlemi azalsa da yine bir kaç ilimizde geçim kaynağı olmaktadır. Hatırlarım ben küçükken (1980-1990) annem bir odada kurulan dokuma tezgahında komşular ile halı dokuma işi yapardı. Genellikle ahşap bir tezgaha kurulan sisteme halının dokunduğu iplikler tek tek dizilir, daha sonra ilmik ilmik halının hav dediğimiz kısa kısa iplikler bu halının altında kalan ipliklere döşenirdi, işte buna halı dokuma denilir. Küçük bir örnekte halının deseni yer alır ve bu desen halıya işlenirdi, Şahsen hala bu deseni halıya hiç yanılmadan nasıl döşendiğini anlamış değilim.
Halı nasıl dokunur?
Halı dokumak için öncelikle bir tezgahın olması gerekir. Genelde ahlaptan yapılan bu tezgah halı dokunan bölgelerde bir çok evde mevcuttur. Hatta şu an bizim eski evde bile bir tane tezgah kurulu mevcut durumda. Bu tezgaha halının hav dediğimiz kısımlarının döşeneceği alt iplikler tek tek boydan boya dizilir. Daha sonra değişik aparatlar yardımı ile bu halının hav iplikleri bu dizilen ipliklere döşenir. Her iplik sonrası özel bir çekiç yardımıyla iplikler sıkıştırılır. Halının motifleri de özel bir kağıt üzerinde yer alır ve aynısı halıya dokunur.
El dokuma halısı
El dokuma halıları genelde fiyat olarak normal halılara göre daha yüksektir. Bunun en büyük nedeni el emeğinin büyük etkisinin olmasıdır. Bir halı bir kaç günde de bitebilir, bir kaç yıl bile alabilir. Bir de kullanılan malzeme dedik, bir çok el dokuma halıları kök boyası denilen bir çok bitkinin köklerinden elde edilen boyalar ile boyanır. Bu da zahmetli olduğu için el dokuma halılarının fiyatına direkt olarak etki etmektedir. Dünyanın en büyük lale halısı da İstanbul Sultanahmet meydanında her sene ilkbaharda renk cümbüşüne sahne olmaktadır.
Sonuç olarak dokuma işi emek isteyen bir iştir. Günümüzde her ne kadar makineler dokuma işini tekdüzeleştirse de bir el dokuma halısının verdiği sıcaklığı veremez. Dokuma el emeği işin içine girdiği zaman değer kazanır.
Dokuma halılarının temizliği
Biraz da el dokuma halılarının temizliğinden bahsedelim. El dokuma halıları ev ortamında elektrikli süpürge ile rahatlıkla süpürerek temizlenir. Ancak yıkama işlemi için mutlaka profesyonel destek almalısınız. Hatta bu işin ehili olan fabrikaları tercih etmelisiniz.
Püf noktası: Halıda leke varsa kesinlikle kimyasal madde kullanmadan direkt halı yıkamacınız ile irtibata geçiniz. Özellikle kök boyalı el dokuma halıları kimyasallara karşı hassastır ve çabuk akmaya başlar. Dedikten sonra firmamız Tezaltem halı yıkama, dokuma halılarının temizliğinde uzman bir kuruluştur. Garantili olarak el dokuma halılarınız yıkanmaktadır.
